Thầy Ánh

<Ôn lại chuyện thời học sinh một chút nhân dịp tối hôm qua vừa ngồi uống cà phê với ông bạn cấp 2 T.T.Đ. Tuấn vừa từ Đức Quốc về thăm nhà sau hơn 4 năm lưu lạc. Luôn tâm niệm một mong muốn Thầy Ánh của chúng tôi luôn mạnh khỏe để chứng kiến các thế hệ học sinh của thầy trưởng thành>

THẦY ÁNH

Chắc chắn Thầy Lê Ngọc Ánh là một trong những người thầy ấn tượng nhất đối với tất cả các thế hệ học sinh chuyên Toán cấp 2 Trưng Nhị Hà Nội. Không phải vì Thầy là trưởng bộ môn Toán, cũng không hẳn là vì rất nhiều học trò các lứa của thầy từng đạt thành tích cao trong thi cử và thành đạt trong cuộc sống. Mà đó là vì phong cách sư phạm của Thầy.

Lứa học sinh 1992-1996 chúng tôi là lớp cuối cùng Thầy làm chủ nhiệm trước khi thầy về hưu. Thầy đã nói với chúng tôi ngay từ hồi lớp 7 rằng Thầy chẳng hy vọng gì ở cái lớp này giành giải này giải nọ, và quả thật trong số chúng tôi chả có ai có khả năng xuất chúng hẳn về Toán để có thể bon chen làm ứng cử viên thi IMO vài ba năm sau cả. Vì thế, Thầy sắp xếp cho chúng tôi học Toán với một lượng thời gian tương đối khiêm tốn so với các khóa trước, “chỉ có” 3/5 ngày trong tuần, mỗi ngày 5 tiết, để chúng tôi có thời gian học các môn khác. Được Thầy chuẩn bị tâm lý không nặng nề chuyện thi cử như vậy, nên chúng tôi học rất thoải mái, không chịu nhiều áp lực thành tích dù năm nào cũng cắp bút đi thi học sinh giỏi. Phải mào đầu dài dòng như vậy để giải thích rằng hồi đó chúng tôi không hề thấy Thầy “kinh hoàng” như lời các anh chị khóa trước kể lại. Thầy có “biệt tài” mắng học sinh. Thầy có thể mắng chúng tôi, từng đứa một,  từ tiết 1 cho đến hết tiết 4, còn tiết cuối dành cho chữa bài tập, rồi cả lớp đi về. Các bài mắng của Thầy thì vô cùng đa dạng, từ việc gán ghép cho chúng tôi tên những nhân vật trong truyện chưởng như Âm Ty Công Chúa, Tiểu Ma Nữ,...cho đến những bài văn vần thày tự sáng tác như đoạn này chẳng hạn: “Thằng mọi cà răng căng tai, ma cà bông, ma cà bui, lúi dúi đầu đường. Bảy phần ma ba phần hồn, chín khỉ một người, đá một phát dính vào tường mưa tầm tã bảy ngày lấy xà beng cậy không ra”. (câu này nếu trí nhớ không phụ bạc mình thì hình như rất hay được dành cho Hải Hấp - tức Âm Ty Công Chúa)

Hồi học lớp 7, bọn chúng tôi đã vô cùng khiếp sợ mỗi khi đến giờ của Thầy. Cái gì Thầy cũng mắng. Từ không làm bài tập ở nhà, giải toán sai, bị cô giáo dạy Anh ghét cho cả lớp điểm sinh hoạt O, cho đến trốn chào cờ hay chuyện lặt vặt kiểu như bỏ học đi đá bóng thế mà cũng bị mắng!!! Nhưng đến lớp 8, lớp 9 thì bọn trẻ đã bắt đầu quá quen thuộc với việc này, nên không còn cảm thấy sợ nữa. Ngược lại là đằng khác. Chúng tôi luôn mong ngóng đến giờ học Toán để được nghe Thầy “đọc thơ” và không phải lên bảng chữa bài. Đối với chúng tôi thì việc lên bảng chữa bài tập Toán là một trong những màn “tra tấn tinh thần” mà chắc không đứa nào có thể quên. Chú nào lên bảng mà chả cóng như bắt phải hát dân ca quan họ trên New thì chớ mà Thầy ở dưới cứ comment liên tục làm cho càng cà cuống. Càng cuống thì càng dễ nhầm. Càng nhầm thì càng phải đứng trên bảng lâu. Cứ đứng làm bài, tẩy đi xóa lại thôi. Khi nào xong mới được về chỗ ngồi dù cho để giải một bài toán có thể mất cả tiếng đồng hồ loay hoay. Bây giờ nghĩ lại, mới thấy cái thái độ tự tin bây giờ của nhiều bạn lớp 9A xưa khi diễn thuyết trước đám đông (kể cả trước truyền hình hay cử tọa hàng trăm người - bạn nào không tin thì kính chuyển đồng chí Triệu Trần Đức chứng nhận cho cái nhỉ!) phải chăng cũng có phần là kết quả của những ngày đứng trên bảng “cãi nhau” với thầy Ánh và cả lớp về một bài toán khó thuở thiếu thời?

Hihi, chỗ này em Tuấn học trò cưng của Cô Chung dạy văn phải xin Cô lượng thứ nhưng những kiến thức về văn chương bọn em có được từ thầy Ánh còn nhiều hơn là từ chương trình Văn của Bộ Giáo Dục Việt Nam mà cô buộc phải dạy theo (dù chúng em biết chắc chắn là cô không thích thú gì với mớ kiến thức đó khi luôn cho điểm cao những bài văn phá cách và có những ý tưởng khác lạ). Đối với bất kỳ chủ đề gì Thầy Ánh cũng có thể nói chuyện về nó trong ít nhất 1 tiết học. Ví dụ như Thủy bịp hồi đó thích nhất đội tuyển Đức và tiền đạo cắm Rudi Voeller thì một hôm đẹp giời nhân dịp bạn Thủy giải được bài toán khó Thầy đã tặng cho bạn và cả lớp một bài diễn thuyết khéo phải mất đến gần 2 tiếng về nước Đức, người Đức và ngôn ngữ Đức! (Hihi, phải thế chăng mà giờ đây Tiến Sĩ Hóa Học Hoàng Cẩm Thủy dù đang sống Phú Lãng Sa vẫn kiên định tình yêu đối với nước Đức và nền bóng đá Đức, theo như thông tin tình báo mới thu thập được) Hay bạn Lê Tuấn Nhã thích truyện chưởng thì Thầy bảo đến nhà, Thầy cho mượn một cơ số trong cả ngàn cuốn chưởng đủ loại từ Kim Dung, Cổ Long cho đến chưởng nội made in Vietnam trên giá sách của Thầy. Bạn Văn Đức thích vật lý thì Thầy kể chuyện Vật Lý Vui của bác gì mà kô kô có râu quai nón người Nga quên xừ nó mất rồi, Shevchenko thì phải, cho mà nghe. Có bạn nào biết nick YM của Tiến sĩ Vật Lý Nguyễn Văn Đức thì nhắn bạn ấy vào đây còn phơm phát nhỉ? Bạn Lan Anh thần tượng Michael Corleone từ hồi lớp 8 và coi “Đắc Nhân Tâm” của lão gì mà thất nghiệp xin vào chỗ nào cũng không xong bèn quay ra viết sách tự an ủi bản thân làm sách gối đầu giường thì được Thầy giảng cho trọn bộ 3 tập "The Godfather" kèm tặng thêm cuốn "Mafia Đặc sản Huê Kỳ".

Thầy ghét nhất những trò ma giáo như quay cóp. Có đứa trốn chào cờ, cả lớp nghe mắng. Bị điểm sinh hoạt kém, bà giáo Sinh vật (hồi cấp 2 mình ghét nhất bà này) phàn nàn lớp mất trật tự, cả lớp cũng chỉ bị mắng là cùng. Nhưng nếu bị phản ánh quay cóp trên diện rộng (nhất là mấy môn Sinh Sự) thì cứ đến giờ Toán là cả lớp ngồi chơi cả tuần luôn, không học hành gì cả. Đấy mới là hình phạt đáng sợ nhất đối với chúng tôi hồi đó.

Câu nói mà Thầy rất “ưa thích” khi mắng đứa nào đó trong chúng tôi là “Đừng có mà dùng vải thưa che mắt Thánh”. Thế là chúng tôi hiểu, vì THÁNH có nghĩa là Thầy ÁNH.

-----

Tản mạn vài hàng như vậy về một trong những người Thầy đáng kính trọng nhất đối với tôi. Nhờ có Thầy mà chúng tôi có được niềm yêu thích học Toán mà không bị “lú lẫn” chỉ biết có Toán không học các môn "phụ". Thầy đã khơi nguồn cho chúng tôi khái niệm critical thinking, hay think different. Nhưng điều quan trọng nhất là Thầy đã dạy cho chúng tôi những bài học quan trọng về cách làm Người – luôn trung thành với các nguyên tắc do mình đặt ra và tự chịu trách nhiệm với tất cả các hành động của mình.